Sezimaw | Díjitus y Sínbolus | Sistema di Unidadis Xastadari | Unidadis Fundamentays | Prefiksus | Unidadis di Tenpu | Unidadis Derivadas | Otras Unidadis | Frasoyns | Iskalas | Kalendaryu | Kawkuladora | Agòra | Português | English

Díjitus Sezimays

y otrus sínbolus

Us díjitus sezimays 󱸀󱸁󱸂󱸃󱸄󱸅 sawn reprezentasoyns numérikas dus mesmus valoris dus díjitus induarábikus 012345, poreyn kuma identidadi vizuaw ki permiti identifikar di imediatu ki u númeru representadu tá in bazi sezimaw.

Sawn formadus numa matriz triangular kontendu us valoris 1, 2 y 2, konformi a ilustrasawn asima; kada díjitu teyn pur sua vez uma karakiterístika pròprya, ki “abrasa” o “aponta pra” us valoris ki konpoyn u sew valor numériku;

Zèru

U zèru nuwn “abrasa” neỹum valor na matriz di orijen, pur isu, è sò un pontu sentralizadu; komu esi pontu sòziỹu ia ser muyntu difísiw di perseber nu meyu dus otrus díjitus, a jenti enfatiza u pontu sentraw kun anèw aw redòr, dandu au díjitu uma aparensya máys tradisyonaw di zèru;

Un

U un “abrasa” u valor sew korrespondenti na matriz di orijen; sew boju è abèrtu, y sew tronku fika a direyta du boju, indikandu ki u valor “abrasadu” è u superior eskerdu, y sòmenti eli;

Doys

U doys “abrasa” u valor sew korrespondenti na matriz di orijen, komu u un; sew boju è abèrtu, y sew tronku fika a eskerda du boju, indikandu ki u valor “abrasadu” è u superior direyto, y sòmenti eli;

Treys

U treys “abrasa” a soma du valor sew korrespondenti na matriz di orijen; sew boju è fexadu, y sew tronku sentralizadu, indikandu ki us valoris “abrasadus” sawn anbus us valoris superioris;

Kwatru

U kwatru “aponta pra” y “abrasa” a soma du valor sew korrespondenti na matriz di orijen; sew kantu superior direytu “aponta” ezatamenti pru valor korrespondenti na matriz di orijen, y sew boju inferior “abrasa” u valor ki konplèta a soma;

Sinko

U sinku “abrasa” aw mesmu tenpu todus us treys pontus da matriz original, konpondu a soma du sew pròpryu valor;

Pontuasawn y otrus sínbolus

Kuỹa ― Separador Sezimaw

A kuỹa, o separador sezimaw, dividi u númeru entri a parte intera a eskerda y a parti frasyonarya a direyta, da mesma fòrma ki si uza a vírgula in brazileru, y u pontu in inglez, pur ezenplu, na bazi desimaw;

Separador di Repetisawn

U separador di repetisawn indika ki a parti frasyonarya a sua direyta si repèti indefinidamenti, è uma “sézima” periódika; tradisyonawmenti, isu è indikadu kun trasu asima dus díjitus ki sii repètenn: 󱸀‍󱹯‍󱸁󱸂󱸃 0‍󱹯‍123 0,1̅2̅3̅;

A mesma tékinika di reprezentasawn di frasoyns ki si repèten pòdi funsionar tanbeyn kus separadoris tradisyonays, asin , → „ y . → ‥

Separador di Xadara

U separador di xadara indika as separasoyns di grupus di díjitus nun númeru a kada sêys pozisoyns, o seja, 󱸁󱸀󱸥󱸤 10¹⁰, 󱸁󱸀󱸦󱸤 10²⁰ etc.; vizuawmenti, teyn a mesma fòrma da kuỹa/separador sezimaw, sò ki menòr, y apontadu pra baxu a partir du topu da liỹa;

Separador di Arda

U separador di arda indika as separasoyns di grupus di díjitus nun númeru a kada sêys pozisoyns, a partir da tersera, o seja, 󱸁󱸀󱸧 10³, 󱸁󱸀󱸦󱸧 10¹³ etc.; vizuawmenti, è uma versawn menòr y máys estreyta du separador di xadara; si sò ezistiren kwatru díjitus a agrupar, o seja, si u separador di arda iria isolar un úniku díjitu a eskerda, eli pòdi ser omitidu, y èsa opisawn è uzada in todu u trabalyo aprezentadu nesi sayti;

Sínbolus di “Pur Nifi” y “Pur Arda”

Teyn funsawn paresida da du sínbolu di % na bazi desimaw, pòden, naturawmenti, ser subistituidus sinplismenti uzandu p/n pra ‍󱹱‍ y p/a pra ‍󱹲‍;

Si pòdi anpliar u konseytu pra si kriar máys sínbolus: 󱹰 pur sêys, ‍󱹳‍ pur sêys arda, ‍‍󱹴‍‍ pur nifi arda, 󱹵 pur xadara etc.;

Kuỹa Moèda ― Separador Sezimaw pra Moèdas Desimays

A kuỹa kun pekenu sírkulu asima, reprezentandu uma moèda, dividi un númeru reprezentandu uz valor numa moèda desimaw entri a parti intera a eskerda y a parti frasyonarya a direyta, komu reays y sentavus, ewrus y sentavus, dólaris y sentavus etc., ondi kada unidadi è konvertida di manera independenti, di fòrma ki un valor in moèda desimaw di R$/€/US$ 10,10 (desimaw dèys reays/ewrus/dólaris y dèys sentavus) è ezibidu komu R$/€/US$ 14‍󱹶‍14; esi uzu evita kwawkèr perda di presizawn na konversão di bazis, aw si lidar kun valoris monetaryus, ki na realidadi sawn senpri in bazi desimaw, ainda ki u valor seja rejistradu uzandu a bazi sezimaw;

A mesma tékinika di reprezentasawn da relasawn desimaw entri as partis intera y frasyonarya pòdi funsyonar tanbeyn kus separadoris tradisyonays, asin , → ; e . → ;

Pontu‐y‐Kuỹa ― Separador Sezimaw pra Unidadis di Tenpu

A kuỹa kun pontu asima sèrvi komu uma subidivizawn da frasawn di uma unidadi, máys uzadu pra separar unidadis di tenpu, ki sawn frasoyns di un dia, y frasoyns entri sí: 55‍󱹷‍55‍󱹷‍55, komu nu tenpu komun 24:59:59 o 12:59:59;

Si vosi nuwn tivèr asèsu aw pontu–y‐kuỹa, uzi us doys‐pontus komun: 55:55:55;

Bazi Nifi

Bazi nifi, o bazi trinta y sêys, è un sistema pozisyonaw di numerasawn, komu u sezimaw y u desimaw, mays kun bazi trinta y sêys; komu nifi è u kwadradu di sêys, è posívew “konpakitar” un númeru sezimaw, di doys in doys díjitus, nun númeru nifezimaw:

Uzar letras pra reprezentar us númerus è u máys komun, mays akí a jenti propoyn uma otra fòrma di reprezentar os díjitus nifimais, mostrada in díjitus sezimays y induarábikus:

Prus díjitus da koluna +10, un pontu asima; +20, doys pontus; +30, uma bòliỹa, komu a parti superior du díjitu 󱸃; +40, un trasiỹu, komu a parti superior du díjitu 󱸄; pur fin, +50, uma kuyaziỹa, komu u komesu da parti superior du díjitu 󱸅.

Ainda otra opisawn, tomandu a fòrma bazi dus díjitus sezimays, mays eskritus a meya awtura, komu letras minúskulas:

Fonti Sezimaw

Todus us karakitèris sezimays espesiays uzadus nesi sayti tawn disponíveys numa versawn kustomizada da Fonti Iosevka; vose pòdi baxar uma versawn puramenti monoespasada dakí y uma versawn semiproporsyonaw dakí;

Vose tanbeyn pòdi uzar as fontis livrimenti nus sews saytis, y pòdi uzar dirètamenti us segintis trexus di kódigu:

<link rel="stylesheet" type="text/css" href="https://midia.tauga.online/fonts/iosevka/font-iosevka-qp.css" />

<link rel="stylesheet" type="text/css" href="https://midia.tauga.online/fonts/iosevka/font-iosevka-mono.css" />

Uzi a xavi font-family "Sezimal QP" pra versawn semiproporsyonaw y "Sezimal Mono" pra versawn monoespasada;

A tabèla abaxu mòstra todus us karakitèris adisyonadus a fonti Iosevka orijinaw, in òrden, di sima pra baxu, da eskerda pra direyta, y a òrden aprezentada è tanbeyn a òrden padrawn sujerida pra ordenasawn dus karakitèris:

Pontus di Kódigu dus Díjitus

Pontus di Kódigu da Pontuasawn y Sínbolus